- คุณอยู่ที่:
- หน้าแรก
- เรื่องสุขภาพน่ารู้
- โรคทางกายภาพบำบัดที่พบบ่อย
- ตอนที่ 7 โรคปวดข้อศอกด้านนอก หรือเรียกอีกอย่างว่า Tennis elbow
ตอนที่ 7 โรคปวดข้อศอกด้านนอก หรือเรียกอีกอย่างว่า Tennis elbow
"โรคปวดข้อศอกด้านนอก" หรือเรียกอีกอย่างว่า "Tennis elbow"
... สาเหตุ .....
อาการปวดข้อศอกด้านนอก มักพบได้ในผู้ที่มีการกระดกข้อมือหรือเหยียดข้อศอกอยู่บ่อยๆ เช่น ผู้ที่ต้องยกของหนักเป็นประจำ ผู้ที่มีการทำงานของของข้อมือข้อศอก ข้อมือในลักษณะซ้ำๆ เป็นเวลานาน (งานสำนักงานที่มีการพิมพ์ดีด ผู้ที่ใช้คอมพิวเตอร์บ่อยๆ ช่างฉาบปูน ช่างทาสี) กลุ่มเเม่บ้านซึ่งต้องปัดกวาด เช็ดถู ทำความสะอาด หรือดูแลงานบ้าน งานครัว รวมถึงผู้ที่มีการบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาต่างๆ (นักเทนนิส นักกอฟท์) ซึ่งลักษณะดังกล่าวเอ็นกล้ามเนื้อกระดกข้อมือเกิดการบาดเจ็บหรือเกิดการฉีกขาดบางส่วน ส่งผลใหัเกิดจุดกดเจ็บและอาจมีอาการปวดบวมบริเวณร่วมด้วย ซึ่งหากเอ็นกล้ามเนื้อที่มีการอักเสบยังหายไม่สนิทแต่ถูกกลับไปใช้งานอีก จะเกิดการฉีกขาดซ้ำ ส่งผลให้การซ่อมแซมของร่างกายจะช้ากว่าปกติ
... อาการ....
- อาการปวดอาจเป็นลักษณะเป็นๆ หายๆ หรือปวดตลอดเวลา
- อาการปวดบริเวณรอบๆ ปุ่มกระดูกข้อศอกด้านนอก หรือบริเวณกล้ามเนื้อที่เกาะลงมาจากกระดูก
- มีอาการปวดมากขึ้นเวลาทำงานที่ต้องเกร็งกล้ามเนื้อในการกระดกข้อมือหรือเหยียดนิ้วมือ หรือเวลายกของโดยเฉพาะท่าที่คว่ำฝ่ามือทำงาน เช่น กวาดบ้าน ลากของ ขุดดิน
- บางรายอาจมีอาการปวดร้าวบริเวณหลังแขนลงไปถึงข้อมือ
... การตรวจร่างกายด้วยตัวเองแบบง่ายๆ....
หากมีอาการปวดบริเวณข้อศอกด้านนอก โดยอาการปวดนั้นเกิดขึ้นเมื่อกระดกและเกร็งข้อมือ หรือเหยียดศอกพร้อมกับงอข้อมือลงและกำมือ (กล้ามเนื้อจะถูกยืด) หรืออาจจะเอามืออีกข้างกดบริเวณกล้ามเนื้อที่อยู่ด้านนอกของข้อศอกแล้วมีอาการปวด ให้สันนิษฐานในเบื้องต้นได้ว่า มีอาการของโรค Tennis elbow ได้
แต่หากมีอาการชา หรืออ่อนแรงร่วมด้วย จำเป็นต้องได้รับการตรวจร่างกายเพิ่มเติม จากแพทย์หรือนักกายภาพบำบัด เนื่องจากอาการดังกล่าวอาจบ่งบอกถึงการบาดเจ็บของระบบประสาท ซึ่งอาจจะมีการกดทับเส้นประสาทบริเวณคอ หรือไหล่ได้
... การรักษาด้วยตนเองในเบื้องต้น....
1. หากพบว่าอยู่ในระยะของการอักเสบให้ประคบด้วยความเย็น โดยใช้ถุงน้ำแข็งหรือแผ่นประคบเย็นห่อผ้า 1 ชั้น แล้วนำมาประคบบริเวณที่มีอาการปวดประมาณ 15-20 นาที เพื่อลดอาการอักเสบ
2. การปรับเปลี่ยนสภาพการทำงาน/การใช้เเขน ข้อศอกและข้อมือในชีวิตประจำวัน ซึ่งจะใช้หลักการทางการยศาสตร์ (Ergonomics) ซึ่งมีหลักการง่ายๆ ดังนี้
- หากทำงานหรือปฏิบัติกิจกรรมเเล้วมีอาการปวดเมื่อบริเวณข้อศอกด้านนอก ให้หยุดพักการทำงานนั้นสักครู่หนึ่งหรือเปลี่ยนท่าทางในการทำงานไปก่อน เพื่อลดการทำงานของกล้ามเนื้อมัดนั้น
- ควรปรับเปลี่ยนอุปกรณ์ที่ใช้ทำงานให้เหมาะสม หรือจัดหาอุปกรณ์เสริมเพื่อลดการทำงานของกล้ามเนื้อ เช่น พนักงานทาสีโดยใช้แปรงทาสี อาจเปลี่ยนเป็นใช้ลูกกลิ้งในการทาสีแทน เพื่อลดการทำงานของข้อมือข้อศอกที่ต้องใช้งานในลักษณะปัดแปรงไปมา หรือสวมใส่เครื่องพยุงข้อศอกเพื่อบรรเทาอาการปวดข้อศอกในนักกีฬาเทนนิส
3. การบริหารเพื่อเพิ่มความความยืดหยุ่นเเละความเเข็งแรงของกล้ามเนื้อแขนเเละข้อศอก นอกจากจะทำให้ลดอาการปวดข้อศอกได้แล้ว ยังช่วยป้องการการกลับมาปวดข้อศอกซ้ำได้ดีอีกด้วย ซึ่งจะแนะนำในบทความต่อไปนะคะ
การบริหารแบบง่ายๆ ในผู้ที่มีอาการปวดข้อศอกด้านนอก
... ท่ายืดกล้ามเนื้อข้อศอกและข้อมือเพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อ
1. เหยียดข้อศอกตึง ใช้มืออีกข้างกระดกข้อมือลงพร้อมเอียงฝ่ามือไปทางด้านนิ้วก้อยเล็กน้อย จะรู้สึกตึงบริเวณเเขนท่อนล่างด้านบน ค้างไว้นับ 1-10
2. เหยียดข้อศอกตึง ใช้มืออีกข้างกระดกข้อมือขึ้นให้มากที่สุด จะรู้สึกตึงบริเวณท้องเเขน ค้างไว้นับ 1-10
... ท่าบริหารเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อข้อศอกและข้อมือ ป้องกันการบาดเจ็บซ้ำ...
1. ข้อศอกเหยียดตรง หงายมือ พร้อมกำมือแล้วค่อยๆ เกร็งกล้ามเนื้อต้นแขน กระดกข้อมือขึ้น-ลงช้าๆ
2. ข้อศอกเหยียดตรง คว่ำมือ พร้อมกำมือแล้วค่อยๆ เกร็งกล้ามเนื้อต้นแขน กระดกข้อมือขึ้น-ลงช้าๆ
3. ข้อศอกเหยียดตรง กำมือ โดยพลิกแขนให้นิ้วหัวเเม่มือชี้ขึ้นด้านบน แล้วค่อยๆ เกร็งกล้ามเนื้อต้นแขน กระดกข้อมือขึ้น-ลงช้าๆ
4. งอข้อศอก 90 องศา แล้วกำมือ ค่อยๆมือแขนท่อนล่าพลิกหงาย-คว่ำช้าๆ
การบริหารในช่วงเริ่มต้น ควรบริหารแบบเบาๆ ไม่ควรใช้ถ่วงน้ำหนักมากเกินไปหรือทำการยืดจนกระตุ้นอาการปวด แต่หากอาการอักเสบลดลงแล้ว ผู้ป่วยสามารถออกกำลังกายโดยใช้น้ำหนักได้ และค่อยๆ เพิ่มน้ำหนักขึ้นเรื่อยๆ โดยใช้ระดับน้ำหนักที่เหมาะสม คือน้ำหนักที่เมื่อยกประมาณ 10-20 ครั้งแล้วรู้สึกเมื่อยเล็กน้อยถึงปานกลาง หากบริหารต่อเนื่อง 1-2 สัปดาห์ แล้วรู้สึกว่าน้ำหนักกนั้นเบาเกินไป สามารถปรับน้ำหนักขึ้นได้ตามความเหมาะสม
เเต่หากบริหารหรือดูแลเบื้องต้นด้วยตนเองแล้วอาการไม่ดีขึ้น ควรพบแพทย์หรือนักกายภาพบำบัด เพื่อประเมินอาการและให้การรักษาที่เหมาะสม หากผู้ป่วยมีอาการของโรค Tennis elbow จริง การรักษาทางกายภาพบำบัด อาจต้องมีการใช้เครื่องมือเพิ่มเติม เช่น การอัลตราซาวน์ เพื่อลดการอักเสบของเอ็น/กล้ามเนื้อ
... ด้วยความปรารถนาดีจากคลินิกบ้านดอนกายภาพบำบัด ให้คำปรึกษาและติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้ที่
083-790-1900 / 091-034-0204 ....
